مشخصات و خصوصیات رازک
شکل و مشخصات ظاهری گیاه رازک و ترکیبات درون آن، به همراه انواع استفاده از گیاه رازک و همچنین فواید رازک را برای سلامتی انسان، بصورت کامل شرح می دهیم.
نام علمی Humulus Lupulus
خانواده گیاهی: خانواده کنف = گیاه شاهدانه
نام انگلیسی: هاپس HOPS
ترکیبات و مواد تشکیل دهنده در رازک:
تلخینه رازک (عاری از نیتروژن/ Bitter Hops (nitrogen-free، هومولون Humulon ، هومولن Humulen ، لوپولون Lupulon ، لوپولین Lupulin ، روغن اسانس Essential Oil ، اسید تانیک Tannic Acid و غیره …
رازک (Humulus Lupulus) متعلق به خانواده کنف است و دو پایه میباشد، به این معنی که گیاهان ماده و نر متفاوتی وجود دارد (گیاهان نر و ماده جدا از هم هستند)، و گرده افشانی در آنها توسط باد انجام میشود و میتواند تا حداکثر 50 سال زندگی و رشد کند. رازک یک گیاه بومی منطقه اروپا میباشد.
به عنوان یک گیاه وحشی، در مناطق غنی از نیتروژن با رطوبت کافی بهتر رشد می کند. رازک وحشی خیلی رایج نیست.
در ایران، رازک وحشی که بصورت خود رو می باشد هم دیده میشود و اگر یافت شود، در بسترهای کوچک(بوته های کوچک) می باشد. عمدتاً میتوانید این گیاه را در حاشیه های جنگل ها و یا جاهایی که نور خورشید بیشتر در آنجا وجود دارد و یا لابه لای بوته ها پیدا کنید.
عکس روبرو، گل رازک نر را نشان میدهد که خود رو هم میباشد.
این گیاه خزنده با برگ های فشرده و غنچه های مخروطی زیبا به رنگ زرد سبز است که این رنگ مختص خود گیاه رازک است. از آنجا که این گیاه خواص بسیار مفیدی برای بدن انسان دارد از گلهای مخروطی شکل آن در پزشکی نیز استفاده زیادی می شود.
شاخ و برگ ها و ساقه ها هر ساله رشد می کنند ، فقط ریشه های آن در زمستان باقی میمانند. زمان جمع آوری گل گیاه رازک در اواخر تابستان میباشد.
شکل برگها تا حدودی یادآور برگهای تاک است ، اما لبه ها نسبت به بیشتر برگ انگورها تیزتر هستند. برگها گرد هستند و تقریباً به اندازه ی کف یک دست میباشند.
گلهای نر کوچک، بی شمار و در خوشه های آویزان هستند. گلهای ماده بزرگتر هستند و به غنچه گلهایی تبدیل می شوند که توسط پرورش دهندگان گل رازک گفته می شود.
در دو عکس زیر، پرورش گیاه رازک را به طور مدرن و صنعتی مشاهده مینمایید.
در مکانها و جاهایی که امروزه گیاه رازک به طور صنعتی و پیشرفته کشت میشود، قد گیاه رازک، میتواند تا ارتفاع هفت متر هم برسد که برای نگهداشتن گیاه در هنگام رشد، از سیم های هدایت کننده و یا ستونهای بلند دیگر، کمک گرفته میشود.
در عکسهای زیر، روش رشد گیاه رازک را در مزارع صنعتی مشاهده می نمایید.
یکی از مناطق کاشت گیاه رازک در منطقه هالرتاوو (Hallertau)در استان باواریا در آلمان است که بصورت انبوه و در وسعت زیاد کاشته شده که به این منطقه ظاهری زیبا و خاص میبخشد.
بیشتر مردم رازک را با نوشیدن ماءالشعیر میشناسند. او گیاهی است که باعث تلخی ماءالشعیر میگردد و همچنین مهمترین عامل آرام بخش بودن این نوشیدنی میباشد.
در زمان پخت شربت ماءالشعیر، از گیاه رازک که فقط از گلهای نوع ماده رازک میباشد استفاده میشود، که به آن چتر یا مخروط نیز گفته می شود. ولی مهمترین خصوصیات گل رازک برای ارزشمند بودن در تولید ماءالشعیر آن است که، علاوه بر داشتن خواص دارویی در این نوشیدنی، میتوان برای بالا بردن کیفیت نوشیدنی ماءالشعیر نام برد.
چرا که در تمامی نوشیدنی های ماءالشعیر در دنیا از رازک نه فقط به عنوان طعم دهنده، بلکه برای شفافیت بهتر این نوشیدنی ، و همچنین برای ارتقاء کیفیت و بالا بردن ماندگاری آن و یا حتی اثر ضد باکتری آن، در محصول و یا چندین عامل مهم دیگر نیز که همگی تاثیر مثبت بر کیفیت ماءالشعیر دارند، استفاده میشود.
انواع استفاده رازک:
در پروسه تولید نوشیدنی ماءالشعیر از گیاه رازک به سه شکل اصلی به صورت گل رازک و پالِتز (به شکل گلهای خشک شده و پرس شده) و همچنین عصاره رازک مورد استفاده قرار میگیرد.
در شکل بالا مقداری رازک را در دست، به شکل پالتز (Pellets) می بینید.
در بخش صنعتی میبایست گل رازک را در ابتدا تمیز کرد و سپس خشک نمود تا بتوان آن را به شکل پالتز فشرده درآورد که این عمل از حساسیت بالایی برخوردار میباشد، چرا که عطر گل رازک بسیار فرار است و برای فرآوری نیاز به دقت عمل و محیط خاصی دارد.
در عکس های زیر، روش برداشت گیاه رازک و نحوه تمیز کردن و خشکاندن رازک را مشاهده مینمایید.
مهمترین فواید رازک برای سلامتی انسان
از مهمترین اثرات مفید و شفابخش گیاه رازک برای بدن انسان میتوان به این موارد اشاره کرد:
ضد باکتریایی ، تسکین دهنده درد، آرام بخش ، جلوگیری از رشد سلولهای سرطانی، تصفیه خون، ضد التهاب و تب، مشکلات عصبی معده، گرفتگی معده، گرفتگی روده، یبوست، التهاب مثانه، سنگ مثانه، مشکلات قلبی عصبی، تپش قلب، بی قراری عصبی، اختلالات خواب، میگرن، اضطراب، علائم یائسگی، اختلالات قاعدگی، ترویج شیر مادر، کاهش ریزش مو، بهبود زخم ها، کاهش تُرُش کردن معده و علائم دیگر.
در این یادداشت سعی شده بطور مختصر، درباره مشخصات رازک، خصوصیات رازک، ترکیبات موجود در آن و زمان برداشت گل رازک، انواع موجود برای مصرف گیاه رازک و فواید و شفابخشی این گیاه برای کاربران وبسایت کشاورزی آوینا توضیح بدهیم و لطفاٌ برای تهیه و خرید رازک، با متخصصین ما، تماس حاصل نمایید.