شکل و مشخصات ظاهری و خصوصیات جو مالتینگ
شکل و مشخصات ظاهری و خصوصیات جو مالتینگ و آنچه که کیفیت این بذر را، نسبت به بقیه بذرهای دیگر موجود در کشورمان متمایز می نماید، با شاخص های رنگ، بو، رطوبت دانه، پوسته دانه و دانهبندی مشخص و بصورت کامل شرح می دهیم تا کشاورز و مزرعه دار عزیز، بتواند در زمین های چند هکتاری تا چند صد هکتاری خود، بذر جو دوردیفه مالتینگ را کاشته و از کِشت و زراعت جو مالتینگ، بهترین عملکرد و بازده را بگیرد.
خصوصیات جو مالتینگ:
جو مالتینگ دانه ای است که بوته آن رنگ سبز تیره و ساقه و خوشه آن به رنگ بنفش بوده و از شکل ظاهری، تشخیص اولیه آنها از جوهای علوفه ای براحتی امکان پذیر است. علاوه بر آن سنبله جوها دو ردیفه میباشد، در صورتیکه سنبله جوهای علوفه ای بصورت شش ردیفه میباشد.
نمونه جوهای مالتینگ کشت شده در ایران را در عکسهای زیر می بینید.
ناگفته نماند که جوهای علوفه ای دو ردیفه هم، در ایران موجود میباشند مانند جو MB بهرخ و جو گرگان چهار که از نظر مشخصات ظاهری ( در کِشت و برداشت ) به جوهای مالتینگ شبیه هستند، ولی تفاوت ظاهری آنها در رنگ ساقه، خوشه، رنگ گیاه و مخصوصاً پوسته دانه جو است که این وجه تمایز این گیاه یا دانه جو مالتینگ را، به خانواده جوهای علوفه ای نشان میدهد.
علاوه برآن، جوهای علوفه ای هر چقدر هم که از نظر ظاهری شبیه دانه جوهای مالتینگ باشند، وقتی که از آنها مالت ساخته میشود، ذات و کاراکتر خود را در آنالیز نشان می دهند، مانند کمبود شدید در آنزیمهای موجود در دانه (آنزیمهای پروتئینی و قندی)، مقدار بتاگلوکان بسیار زیاد در دانه و همچنین مقدار بسیار زیاد مواد پروتئینی، و کمی مواد قندی و بالا بودن مقدار ویسکوزیتی شربت مالت.
این امر، مشکلات بسیار زیادی را هم در تولید نوشابه مالت به وجود می آورد و برای صنایع مالت سازی از نظر اقتصادی و تکنولوژی مقرون به صرفه نمی باشد.
شکل زیر، شکل ظاهری دانه جو مالتینگ را نشان می دهد که در شکل سمت راست، وجود دندانههای بسیارکوچک در سطح فوقانی پوسته دانه جو مالتینگ و در شکل سمت چپ، ریزمژه در قسمت شکم دانه جو مالتینگ را نشان می دهد.
مشخصات ظاهری جو مالتینگ مطابق زیر می باشد.
1-رنگ: باید زرد کم رنگ و کاهی رنگ باشد.
دانه های سبز رنگ، نشان دهنده برداشت زودرس میباشد. دانه هایی که رنگ آنها خاکستری رنگ بوده، نشان دهنده باران زیاد سالیانه در منطقه کِشت جو مالتینگ میباشد.
2- بو: بوی دانه جو مالتینگ بوی کاه را میدهند.
در صورتیکه، به غیر از این باشد، مانند بوی کپک زده ، نشان دهنده اشتباه در نگهداری دانه پس از برداشت، و رطوبت بالای محصول را نشان میدهد. که این امر مشکلاتی از قبیل جوانه زنی در زمان تولید مالت بوجود خواهد آورد که اثرات منفی خود را در مالت بجای میگذارد و باعث مشکلات زیادی در زمان پخت خواهد شد.
3- رطوبت دانه: دانه جو مالتینگ میبایست هنگامی که با دست آزمایش می کنیم، به دست مان نچسبد.
این آزمایش به این شکل است که با دست خشک که رطوبت هم ندارد، مقداری جو را برداشته و از ارتفاع 20 تا 30 سانتیمتری رها می کنیم. اگر دانه ها به دستمان نچسبید، یعنی دانه رطوبت مناسب و قابل قبول دارد.
4- پوسته دانه: پوسته دانه جو مالتینگ باید نازک و خط دار باشد.
دانه هایی با پوسته نازک و خط دار و شیاردار، نشان دهنده هیدروکربن های زیاد میباشند که برای صنایع مالت سازی مطلوب میباشد.
دانه های غیرقابل قبول برای صنایع مالت سازی، دارای پوسته های ضخیم و صاف میباشند، مانند جوهای علوفه ای.
5- دانه بندی: دانه بندی جو مالتینگ به شرح زیر میباشد:
دانه هایی که قطر آنها به ترتیب 2.8 و 2.5 و 2.2 میلیمتر میباشند بنام جو مالتینگ شناخته می شوند و جهت تولید مالت به مصرف میرسد.
توجه شود دانه هایی که قطر آنها، کمتر از 2.2 میلیمتر میباشد، بعنوان ضایعات برای غذای دام و طیور استقاده میگردد.
دستگاه زیر، نمونه ای از دستگاه بوجاری آزمایشگاهی برای جدا سازی و غربال با مِش 2.8، 2.5 و 2.2 میلیمتر را نشان میدهد.
استاندارد جهانی دانه جو مالتینگ
استاندارد جهانی دانه جو مالتینگ (روش MEBAK) پس از بوجاری آزمایشگاهی بشرح زیر میباشد:
1- جو مالتینگ درجه یک که تشکیل شده اند از دانه های به قطر 2.8 و 2.5 میلیمتر که حداقل 85 درصد از کل دانه های آزمایش باشد.
و همچنین از خصوصیت دیگر جو مالتینگ درجه یک، 95 درصد از کل دانه به قطر 2.8 الی 2.2 میلیمتر میباشد.
2- جو مالتینگ خوب و قابل قبول که شامل دانه هایی به قطر 2.8 الی 2.2 میلیمتر میباشند و برابر با 90 درصد کل دانه ها میباشد.
3- استاندارد جهانی ضایعات جو مالتینگ 3 الی 5 درصد میباشد.
4- رطوبت دانه: استاندارد جهانی 10 الی 14 درصد میباشد.
5- پروتئین دانه: استاندارد جهانی 9 الی 11.5درصد میباشد.
6- جوانه زنی: جوانه زنی دانه در تست سه روزه، باید بیش از 95% باشد. همچنین جوانه زنی دانه در تست 5 روزه که به آن روش آزمایش انرژی جوانه زنی گفته میشود، انرژی جوانه زنی بیش از 95% باشد.
7- وزن هزار دانه: حداقل وزن هزاردانه 37 الی 40 گرم، بعنوان دانه های سبک شناخته میشوند و کمتر قابل قبول واقع میشوند. وزن هزار دانه 41 الی 44 گرم، دانه های نیمه سنگین میباشند که قابل قبول میباشند، و در زمانی که تست وزن هزار دانه جو مالتینگ بیش از 45 گرم باشد بعنوان دانه های سنگین شناخته میشوند و این نوع، بهترین نوع کیفیت جو مالتینگ را مشخص میکند.
در این مقاله، ابتدا درباره خصوصیات جو مالتینگ و شکل و مشخصات ظاهری دانه های رقم جو مالتینگ صحبت کرده ایم و سپس استاندارد جهانی دانه جو مالتینگ با روش MEBAK را بیان نمودیم. برای خرید بذر جو مالتینگ از گروه کشاورزی آوینا به صفحه تماس با ما و برای اطلاعات بیشتر به تحقیق و بررسی درباره جو مالتینگ مراجعه نمایید.